Türkiye’de vegan ve vejetaryen felsefe giderek kabul gören bir trend oldu. Özel olarak sadece vegan ürünler sunan restoranlar, kafeler açılmaya başladı. Birçok firma ürünlerinin vegan seçeneklerini hazırlıyor veya ürünlerinde “crueltyfree” ibaresi koymaya özen gösteriyor. Bu konuda bir araştırma yapıldı. Araştırma da veganlık hakkında bilgi düzeyini, vegan olma nedenlerini, vegan ürün tercihlerini ve toplumun veganlığa olan bakış açısını gözler önüne serildi.
Araştırma firması Twentify tarafından yapılan çalışmada bin 10 katılımcı ile yapıldı. Sonuçlarına bakıldığında veganlığın doğru tanımı katılımcıların yüzde 60’ı tarafından biliniyor. Sadece yüzde 5’inin bu konu hakkında herhangi bir fikri sahip olmadığı görüldü. Veganlık katılımcıların zihninde çoğunlukla beslenme yüzde 73 ve hayvan hakları yüzde 63 ile ilişkilendirdi. Vegan ürünlerin en çok satın alındığı sektör ise yüzde 44 oranla kozmetik ve kişisel bakım oldu. Gıda ve içecek sektörü ise yüzde 41 ile 2’nci sırada yer aldı. Ürünün hayvanlar üzerinde test edilmemiş olması vegan ürün seçiminde yüzde 60 ile en önemli kriter olarak görüldü. Veganlığın tanımını doğru bilenler yüzde 73’ü veganlığın hayvan hakları, yüzde 41 ise sağlıkla ilgili olduğunu ifade etti.
Vegan / Vejetaryen
Katılımcıların yüzde 72’si veganlığın ve vejetaryenliğin birbirinden farklı şeyler olduğunun farkında. Çoğunlukla vejetaryenlik hakkında bilgi sahibi olduklarını belirtirlerken veganlık hakkında o kadar da bilgili olmadıklarını ifade ediyorlar. Araştırmaya katılan kişilerin yüzde 9’u vegan olmakla ilgilenirken, yüzde 6 oranlık bölümü vejetaryenliğe ilgi duyduğunu belirtti. Ürünün hayvanlar üzerinde test edilmemiş olması yüzde 60 vegan ürün seçiminde en önemli konu olarak görüldü. Vegan olan kişilerin yaşadığı sorunların başında gelen vegan ürünlere ulaşım konusu büyük bir sorun olarak belirlendi. Çünkü katılımcıların yüzde 47’si vegan ürünlere ulaşma konusunda zorluk yaşadığını belirtiyor. En çok zorluk yaşanan kategori ise yüzde 54 ile kozmetik ve kişisel bakım.
Nereden Alıyorlar?
Vegan ürün almak isteyen katılımcıların yüzde 61’i çoğunlukla online pazar yerlerini tercih ediyor. Fiziksel marketler ise yüzde oranında tercih ediliyor. Online pazarlardan satın alımın fazla olmasının en önemli nedeni; vegan marketlerin fiziksel olarak az olması. Bu doğrultuda vegan kişiler bildikleri veya öğrendiklerin markaların ürünlerine hızlıca ulaşmak adına markaların internet sitelerinden yapmayı tercih ediyor.
Yaşadıkları Sorunlar
Veganlar en çok sorunu aldıkları ürünlerin fiyatlarında yaşıyor bunun oranı yüzde 44. Çünkü vegan ürünlerin fiyatları benzer kategorideki diğer ürünlere göre daha pahalı olabiliyor. Çoğunlukla veganlar bunu sorun olarak dile getirse de yüzde 32 oranında kadınlar bu ücret farkını ödeyebileceklerini ifade ediyor. Vejetaryenlikte ise en çok karşılaşılan sorunun başında insanların bakış açısı geliyor. Yüzde 36 oranında insanların vejetaryenliğe bakış açısı ve tepkisi ilgili kişileri rahatsız ediyor. İki grup ayrıca ortak bir sorunu da paylaşıyor. Restorana gittiklerinde vegan ve vejetaryen ürünleri bulmakta zorlanıyorlar. Veganlar için bu oran yüzde 36 için vejetaryenler için yüzde 31.
En Çok Tercih Edilenler
En çok tüketilen vegan ürünleri yüzde ile makarna ve yüzde 38 ile süt. Veganlığın ve vejetaryenliğin aynı olduğunu düşünenler ise yüzde 47 oranında peynir tüketiyor. Veganlığın en temelinde yer alan hayvanları koruma ilkesine bağlı olarak kullanılan tüm ürünlerde hayvan haklarını korumak büyük bir önem taşıyor. Özellikle kozmetik sektöründe son dönemlerde gündeme gelen hayvan deneyleri özelinde bilinç ve farkındalık düzeyi artıyor. Kozmetik alışverişlerinde vegan sertifikalı markalar daha fazla tercih ediliyor ve araştırılıyor. Birçok marka sürdürülebilirliğe ve hayvan haklarına verdikleri değeri göstermek adına vegan koleksiyonlar çıkarıyor veya üretimlerinde hayvansal ürünler kullanmamaya özen gösteriyor.
