Zeugma Antik Kenti’nin en iyi korunmuş Roma konutu örneklerinden biri olan Muzalar Evi kazılarındaki 938 eser gün yüzüne çıkarılarak Gaziantep Arkeoloji Müzesi’ne kazandırıldı.
Türkiye İş Bankası’nın katkılarıyla inşa edilen korugan yapı tamamlandı. Muzalar Evi’nde hem mozaiklerin dış etkenlerden korunması hem de ziyaretçilerin rahatlıkla gezebilmesi için Gaziantep Valiliği tarafından Fırat nehri kıyısında inşa edilen korugan yapı Muzalar Evi’nde hem mozaikleri dış etkenlerden koruyacak hem de ziyaretçilerin rahatlıkla gezebilmesini sağlayacak. Korugan yapının bulunduğu alan yakında ziyarete açılıyor. Ülkemizin arkeolojik varlığının gün yüzüne çıkarılarak dünya kültür mirasına kazandırılması, korunarak gelecek kuşaklara aktarılması ve bu alandaki bilimsel araştırmalara imkân sağlanması amacıyla arkeolojiyi kurumsal sosyal sorumluluk alanlarından biri olarak gören Türkiye İş Bankası, Zeugma Antik Kenti’nde Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yürütülen kazı çalışmalarına destek verdi.
938 Eser Çıkarıldı
Zeugma Antik Kenti’ne ilk olarak 2000 yılındaki kazılar sırasında katkıda bulunan İş Bankası, daha sonra kentin en iyi korunmuş Roma konutu örneklerinden biri olan Muzalar Evi’ndeki arkeolojik çalışmaları destekledi. 2007 yılında, Ankara Üniversitesi Dil Tarih ve Coğrafya Fakültesi Klasik Arkeoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kutalmış Görkay başkanlığındaki ekip tarafından başlatılan, kazı çalışmaları 2019 yılında tamamlandı. Muzalar Evi’nde 2012-2019 yılları arasında yapılan arkeolojik kazılarda 938 eser gün yüzüne çıkarılarak Gaziantep Arkeoloji Müzesi’ne kazandırıldı.
İş Bankası, klasik Yunan eğitiminin vazgeçilmez parçası olan lirik şiir, tarih, müzik, astronomi ve felsefe gibi konuların esin perileri sayılan dokuz Muza’nın betimlendiği mozaikten dolayı “Muzalar Evi” olarak adlandırılan arkeolojik değerin korunmasına yönelik de desteğini devam ettirdi. Banka, Gaziantep Valiliği tarafından Muzalar Evi’ne yaptırılan, hem mozaiklerin dış etkenlerden korunmasına hem de ziyaretçilerin rahatlıkla gezebilmelerine imkân sağlayan, bölgenin iklim şartlarına göre tasarlanan korugan yapının inşasına da destek oldu.
Konu hakkında açıklama yapan Türkiye İş Bankası Genel Müdür Yardımcısı Suat Sözen, “Kadim bir geçmişin sessiz tanıkları olan antik kentlerden arkeolojik mirasımızı daha güçlü biçimde ortaya koyan pek çok yeni eser ve bilgi çıkarılıyor. Arkeolojik kazı çalışmalarıyla binlerce yıllık tarihsel ve kültürel hafızanın gün yüzüne çıktığını, kazıların sadece geçmişe değil bugüne ve geleceğe de ışık tuttuyor. Birçok medeniyete ev sahipliği yapan Hititlerden Friglere, Lidyalılardan Romalılara, Bizanslılardan Selçuklu ve Osmanlı’ya binlerce yıllık tarihsel birikimin izlerinin görüldüğünü Anadolu coğrafyasında farklı kültürlerin buluştuğu, değişik uygarlıkların birikimlerinin birer tanığı olan arkeolojik zenginliklerin bugünkü nesillere ulaştırılması ve korunarak geleceğe aktarılabilmesi büyük bir önem taşıyor. Yoğun emek ve çabayla, istikrarla ve sabırla yürütülmesi gereken bu çalışmalar ancak desteklemesi durumunda uzun soluklu ve sürdürülebilir bir şekilde devam edebilir, ortaya çıkan değerler korunarak geleceğe taşınabilir. Biz de Muzalar Evi’ndeki kazıların ardından buranın korunmasına yönelik de sorumluluk hissettik ve korugan yapının inşasına destek olduk. Korugan yapı sayesinde Muzalar Evi hem dış etkenlerden korunacak hem de ziyaretçiler burayı rahatlıkla gezebilecek, daha çok yerli ve yabancı turistin tur rotasına dahil olabilecek” dedi.
Bulgular mozaik tarihini değiştirdi
Prof. Dr. Kutalmış Görkay da değişik medeniyetlerin buluştuğu bir coğrafyada yer alan, Doğu ve Batı kültürlerinin kaynaştığı, yeni sentezlerin ortaya çıktığı bir kent olan Zeugma’da uygarlıkların izlerini, geride bıraktıklarını, en önemlisi de onların gerçek hikayelerini arkeolojik çalışmalarla anlamaya çalıştıklarını vurguladı. Muzalar Evi’nin zengin mimari dekorasyonu, iyi korunmuş mozaik ve freskleriyle Zeugma’daki en önemli Roma konutu örneklerinden biri olarak gösterildiğini belirten Prof. Dr. Görkay, Muzalar Evi’nde yaptıkları kazı çalışmalarında ortaya çıkan bulguların mozaik tarihini değiştirdiğini, Muzalar Evi’nin tasarımının büyük ihtimalle MS. 1. yüzyıl sonu 2. yüzyılın başlarında gerçekleştiğini tahmin ettiklerini ifade etti. İç dekorasyonunun önemli kısmının MS 2. yüzyıl başlarında, büyük olasılıkla İmparator Hadrian Dönemi veya hemen sonrasında tamamlandığını söyleyen Prof. Dr. Kutalmış Görkay, evleri ve avluları süsleyen mozaiklerin ve duvar resimlerinin dönemin sosyal hayatı konusunda pek çok ipucu verdiğini anlattı.
İş Bankası’nın Diğer Destekleri
Banka Zeugma dışında Aydın’da Nysa Antik Kenti, Muğla’da Stratonikeia Antik Kenti ile Denizli’deki Tripolis ve Laodikeia antik kentlerindeki kazı çalışmalarını da destekliyor. 1985 yılından bu yana Kırşehir Kaman’da kazı çalışmalarını sürdüren Japon Anadolu Arkeoloji Enstitüsü’ne de Banka tarafından muhtelif katkılar sağlanıyor. İş Bankası, geçtiğimiz yıllarda Antalya’da Patara Antik Kenti, İzmir’de Teos Antik Kenti’ndeki kazı çalışmalarını da destekledi. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları tarafından ayrıca arkeoloji alanındaki akademik çalışmaların gelecek nesillere aktarılması amacıyla kazı başkanları tarafından hazırlanan eserler de basılıyor. Bugüne kadar Zeugma, Patara, Teos, Nysa ve Stratonikea kitapları yayınlandı.