Sri Lanka denilince herkesin aklına ilk olarak Seylan Çayı gelir. Bu çaylar adanın her biri ayrı özellikleri olan 7 bölgesinde yetişir. Ben bunlar arasından Nuwara Eliya bölgesini seçtim.
Cahit Akyol / Neden mi? Çünkü burada, Damro Tea adlı çay fabrikası var. Damro’nun özelliği ise; Birleşik Krallık Hükümdarlarının konutu Buckingham Sarayı’nın çaylarının buradan gidiyor olması da ondan. Evet, bu fabrikanın çayını Kraliyet ailesi içiyor. En fazla sevenin de İngiltere Kralı 3’ncü Charles olduğu biliniyor.
Gelin size Sri Lanka’dan Buckingham Sarayı’nın çaydanlıklarına giden çayın öykünü anlatayım; Edinburgh Dükü Prens Philip, bir Sri Lanka ziyareti sırasında Pedro Malikanesi’nin tepelerine çıkmış. Çay ekim töreninin ardından plantasyonun işçileriyle buluşmuş; sonrasında da malikâne arazisine kendisi de çay ekmiş. Prens tarafından dikilen bitkilerden toplanan çay, 2012 yılında Kraliçe 2’nci Elizabeth’nin tahta çıkışının 60 yılı için düzenlenen Elmas Jübile’sini kutlama törenleri için Londra’ya gönderilmiş. İngiliz basını, Pedro Malikanesi’nin arazisindeki çayın 60 gramının yaklaşık 120 Sterline satıldığını yazmıştı.
Uzun yıllardır çevre dostu tarım uygulamalarını destekleyen bir figür olarak bilinen ve o zamanın Prensi, şimdiki Kral 3’ncü Charles, sürdürülebilir tarım ve çevre koruma konularına olan ilgisi nedeniyle Sri Lanka’daki birçok projeye de öncülük etmiş. 2013 yılında Sri Lanka’ya yaptığı ziyaret sırasında Damro Çay Fabrikasına gitmiş. Fabrikanın tarım uygulamalarını çok beğenmiş. Damro Tea Fabrikası’nın çevre dostu üretim yöntemlerini benimsemiş. Bu ortak değerler, Prens Charles ve Damro Tea arasında doğal bir ilişki oluşmasına katkıda bulunmuş. Şimdiki Kral 3’ncü Charles, Damro Tea’nin çevreye duyarlı üretim yöntemlerini övmüş ve bu tür uygulamaların diğer çay üreticilerine de örnek olmasını umduğunu belirtmiş.
Prens Charles’ın ziyareti sonrasında, Damro Tea’nin özel üretim çayları Buckingham Sarayı’nın çaydanlıkları ile buluşmuş. Kraliyet üyelerinin fincanlarında damaklarına hitap etmeye başlamış… Bu duyulunca da Nuwara Eliya’nın batı yamaçlarını kaplayan çay tarlalarında üretilen premium çaylar ün kazanmış.
Dokunmak Yasakmış
Ben de bu fabrikayı adım adım gezdim. Burada yeni toplanmış çayların bulunduğu bölümde çay yapraklarını avuçlarımın arasına alıp kucakladım. Fabrikayı gezen İrlandalı Lombazkar çifti de benim yaptıklarımı görünce çok şaşırdı. Onlara “Bu çayların Buckingham Sarayına gideceğini” söyledim. Önce çok şaşırdılar sonra onlarda benim gibi çayları kucaklamaya başladı. Bizim çaylar ile olan oyunumuz görevlilerin “Dokunmak Yasak” ikazı ile son buldu. Ama hoş bir anı oldu…
Eğitimli Gözler Yetenekli Eller
Sri Lanka’nın engebeli arazisinin yemyeşil yamaçları arasında yetişen iyi çayların ilk sırrı, bitkinin yapraklarının kopartılması ile başlıyor. Ürününün mükemmelliğini sağlamak için, eğitimli gözlerin seçiyor, yetenekli eller her çay fidanının pınarlarından filizlenen iki yaprakla birlikte yalnızca açılmamış tomurcukları topluyor. Plantasyonda hasat yapan bir çalışan, siyah çay için 20 kilogram yaprak toplamak için 8 saat çalışıyor.
Sri Lanka çayı neden çok seviliyor?
Öncelikle iklim çeşitliliği var. Alçak alanlardan yüksek alanlara kadar genişleyen çeşitli iklim bölgeleri, çay bitkisini yetişmesi için harika bir olanak sağlıyor. Nuwara Eliya ve Ella gibi yüksek rakımlı bölge serin sıcaklıklara ve sürekli yağışa sahip. Bu da bitkinin yavaş büyümesi sağlıyor ve üretim için mükemmel lezzet gelişimi için koşullar yaratıyor. Engebeli ve dağlık arazide ekilen çay bitkisi harika bir drenaj sağlıyor ve sağlıklı kökler geliştiriyor. Bunlara katmerli bir katkı da yağmurdan geliyor. Sağlıklı çay çiçekleri için su hayati önem taşırken, yıl boyunca iki muson mevsiminin yaşanması bitkiye ilaç etkisi yapıyor.
En fazla hangi tür çay yetiştiriliyor?
Sri Lanka’daki çay tarlalarında genellikle siyah çay üretiliyor. Ama bol miktarda yeşil çay ve çeşitli özel çaylar da var. Siyah çay, Sri Lanka’da üretilen en yaygın çay türü. Genellikle sadece “Seylan çayı” olarak anılır. Daha hafif bir tadı olan da ve minimum oksidasyonla farklı şekilde işlenen Uva ve Nuwara Eliya gibi kurulumların yetiştirildiği yeşil çaylarda ünlüdür. Beyaz çay, Sri Lanka’da üretilen miktarda üretilen özel bir çaydır. Minimal düzeyde işlenmiş genç çay tomurcuklarından ve sürdürülenlerden yapılır. Narin bir tadı olup daha açık bir rengi vardır.
En iyi çay plantasyonu hangileri?
Peki, bu çay bahçeleri nerede? derseniz işte adresleri: Nuwara Eliya: Sri Lanka’nın “Küçük İngiltere’si” olarak bilinen Nuwara Eliya, ortadaki dağlık bölgesidir. Serin iklimiyle ünlüdür ve genellikle “Uva çayı” olarak anılan dünyanın en kaliteli çaylarını üretir. Kandy: Kandy şehri ve Hantana ve Gampola gibi bölgede, ünlü Seylan çayı da dahil olmak üzere çeşitli çaylar üretilen çay bahçeleri vardır. Ella: Güzel manzaralı Ella bölgesinde yemyeşil tepeler ve şelalelerle çevrili muhteşem Sri Lanka çay tarlaları buradadır. Manzaralarını setrine doyum olmaz. Badulla: Uva Eyaleti’nde yer alan Badulla, kendine özgü Uva çaylarıyla belirtilen bir başka büyük çay üretilen bölgedir. Kotagala: Nuwara Eliya’dan çok da uzak olmayan Kotagala, yemyeşil çay tarlalarıyla ünlüdür. Haputale: Haputale, çay yapma süreci baştan sona görebileceğiniz Dambatenne Çay Fabrikası gibi büyüleyici çay tarlalarının bulunduğu dağlık bölgede yer alan bir başka mücevherdir. Ratnapura: Sabaragamuwa Eyaleti’ndeki Ratnapura, genellikle güçlü tatlarıyla seçilen, az yetişen çaylarıyla tanınır.
Sri Lanka seyahatinize antik şehirler, tapınaklar, rengârenk pazarlar, güzel plajlar, nehir gezileri ve fil safariyi programınıza alırken çay bahçelerini de ziyaret etmeyi kesinlikle ekleyin. Çünkü dünyaca ünlü Seylan Çayı’nı bilmeyen yok ama denemeyen çok… Ayrıca bu ülkeye gelip bu çayın nasıl üretildiğinin izini sürmezseniz damak tadınız için kayıp, Sri Lanka’ya da ayıp etmiş olursunuz…
English Version
King Charles’ Tea in My Hands (7)
When Sri Lanka is mentioned, the first thing that comes to everyone’s mind is Ceylon Tea. These teas are grown in 7 regions of the island, each with different characteristics. Among these, I chose Nuwara Eliya region.
Cahit Akyol / Why? Because there is a tea factory called Damro Tea here. Damro’s feature is; That’s because the tea in Buckingham Palace, the residence of the British Monarchs, comes from here. Yes, the royal family drinks the tea from this factory. It is known that the person who loved him the most was King Charles III of England.
Let me tell you the story of tea going from Sri Lanka to the teapots of Buckingham Palace; Prince Philip, Duke of Edinburgh, climbed the hills of Pedro Manor during a visit to Sri Lanka. After the tea planting ceremony, he met with the workers of the plantation; Afterwards, he also planted tea on the manor land. Tea collected from plants planted by the prince was sent to London in 2012 for the ceremonies celebrating Queen Elizabeth II’s Diamond Jubilee, which was held for the 60th anniversary of her accession to the throne. The British press wrote that 60 grams of tea on the land of Pedro Mansion was sold for approximately £ 120.
Known for many years as a figure who supports environmentally friendly agricultural practices, the then Prince, now King Charles III, also pioneered many projects in Sri Lanka due to his interest in sustainable agriculture and environmental protection. He went to Damro Tea Factory during his visit to Sri Lanka in 2013. He liked the factory’s sustainable agricultural practices when he saw them on site. It has adopted the environmentally friendly production methods of Damro Tea Factory. These shared values have contributed to a natural relationship between Prince Charles and Damro Tea. The current King Charles III praised Damro Tea’s environmentally friendly production methods and stated that he hoped such practices would set an example for other tea producers. After the visit of Prince Charles, Damro Tea’s specially produced teas met with the teapots of Buckingham Palace and began to appeal to the palate of royal members in their cups… When this was heard, various premium teas produced in the tea fields covering the western slopes of Nuwara Eliya became famous.
Touching is Forbidden
I also toured this factory step by step. Here, in the section where freshly picked teas are kept, I took the tea leaves between my palms and hugged them. The Irish Lombazkar couple who visited the factory were also very surprised when they saw what I had done. “These teas will go to Buckingham Palace,” I told them. At first they were very surprised, then they started to embrace tea like me. Our game with the tea ended with the staff’s warning that “Touching is Forbidden”. But it was a pleasant memory…
Trained Eyes Skilled Hands
The first secret of good teas grown among the lush green slopes of the rugged terrain of Sri Lanka begins with plucking the leaves of the plant. To ensure the perfection of your product, trained eyes select and skilled hands collect only the unopened buds along with the two leaves that sprout from the springs of each tea bush. An employee harvesting at the plantation works 8 hours to collect 20 kilograms of leaves for black tea.
Why is Sri Lankan tea so popular?
First of all, there is climate diversity. Various climatic zones ranging from low areas to high areas provide a great opportunity for the tea plant to grow. High altitude region like Nuwara Eliya and Ella have cool temperatures and constant rainfall. This ensures slow growth of the plant and creates conditions for excellent flavor development for production. Tea plants planted in rugged and mountainous terrain provide excellent drainage and develop healthy roots. A further contribution to these comes from rain. While water is vital for healthy tea flowers, experiencing two monsoon seasons throughout the year has a medicinal effect on the plant.
Which type of tea is grown the most?
Black tea is generally produced in tea fields in Sri Lanka. But there is also plenty of green tea and a variety of specialty teas. Black tea is the most common type of tea produced in Sri Lanka. It is often referred to simply as “Ceylon tea”. It is famous for green teas grown in installations such as Uva and Nuwara Eliya, which also have a milder taste and are processed differently with minimal oxidation. White tea is a special tea produced in large quantities in Sri Lanka. It is made from minimally processed young tea buds and sustainers. It has a delicate taste and a lighter color. The prices of Ceylon Tea are not very cheap compared to Turkey. 100 grams of Damro’s tea costs 7800 Rupees (about 848 lira)
Which are the best tea plantations?
So, where are these tea gardens? If so, here are their addresses: Nuwara Eliya: Known as Sri Lanka’s “Little England”, Nuwara Eliya is the central mountainous region. It is famous for its cool climate and produces the world’s highest quality teas, often referred to as “Uva tea”. Kandy: The city of Kandy and the area such as Hantana and Gampola have tea gardens that produce a variety of teas, including the famous Ceylon tea .Ella: In the scenic Ella region are the magnificent Sri Lankan tea plantations surrounded by lush green hills and waterfalls. You can’t get enough of the views. Badulla: Located in Uva Province, Badulla is another major tea producing region noted for its distinctive Uva teas. Kotagala: Not far from Nuwara Eliya, Kotagala is famous for its lush green tea plantations. Haputale: Haputale is another gem located in the mountainous region with stunning tea plantations such as the Dambatenne Tea Factory where you can see the tea making process from start to finish. Ratnapura: Ratnapura in Sabaragamuwa Province is known for its low-growing teas, often chosen for their strong flavours.
While visiting ancient cities, temples, colorful markets, beautiful beaches, river cruises and elephant safaris, be sure to add visiting tea gardens to your Sri Lanka trip. Because there is no one who does not know the world-famous Ceylon Tea, but there are many who have not tried it… Also If you come to this country and do not trace how this tea is produced, you will be a loss to your taste and a shame to Sri Lanka